Don BOSCO - Magazyn Salezjański

LIST PRZEŁOŻONEGO GENERALNEGO - Święty wychowawca

ks. Pascual Chávez SDB - IX następca księdza Bosko

strona: 2

Drodzy Czytelnicy, rozpoczynamy Nowy Rok. Niech będzie on dla Was bogaty w łaski i błogosławieństwa. W 2008 r. chciałbym przedstawić kilka refleksji poświęconych wychowaniu salezjańskiemu.

31 stycznia 1988 r. Jan Paweł II napisał: „Sytuacja młodzieży w dzisiejszym świecie jest bardzo zmieniona i różnorodna, mimo to pozostają ważne te same pytania, które od początku swojej posługi stawiał sobie św. Jan Bosko: Kim są młodzi? Do czego dążą? Czego potrzebują?” (Juvenum Patris). By móc mówić o wychowaniu salezjańskim, trzeba wrócić do księdza Bosko, który „realizuje swoją osobistą świętość poprzez zaangażowanie wychowawcze – gorliwe i z sercem apostolskim, który jednocześnie umie zaproponować świętość jako konkretny cel swojej pedagogii. Ksiądz Bosko osiąga świętość jako święty wychowawca”. Pius IX nie zawahał się nazwać go księciem wychowawców.

Opatrznościowe połączenie osobistych darów i okoliczności uczyniły z księdza Bosko „ojca, nauczyciela i przyjaciela młodzieży” – jak nazwał go Jan Paweł II ze względu na jego wrodzony talent do pozyskiwania zaufania młodych i bycia blisko nich. Posługa kapłańska dała mu głęboką znajomość ludzkich serc i namacalne doświadczenie skuteczności łaski w rozwoju młodego człowieka. Praktyczny geniusz z kolei uzdolnił go do towarzyszenia młodym na każdym etapie ich rozwoju. Jednak u źródeł jego sukcesu kryje się tajemnica powołania – dla księdza Bosko posługa młodym była odpowiedzią na wezwanie Boga. Połączenie świętości i wychowania z zaangażowaniem, ascezą i wyrażaniem miłości stanowi charakterystyczną i oryginalną cechę jego postaci. Jest świętym wychowawcą i wychowawcą świętych. Z tego połączenia wziął się system zapobiegawczy: suma intuicji i doświadczeń dających się zebrać w jednym traktacie, opowiedzieć w jednym filmie, wyśpiewać w jednym poemacie, przedstawić w jednym musicalu. To przygoda, która pociągnęła współpracowników i rozpaliła wyobraźnię młodzieży. Przejęta przez naśladowców, dla których wychowywanie także jest powołaniem, została zaniesiona do najprzeróżniejszych kultur i przetłumaczona na wielorakie propozycje wychowawcze dopasowane do sytuacji młodych, którzy byli jej odbiorcami.

Kiedy przyglądamy się życiu św. Jana Bosko i historii jego dzieł, rodzi się pytanie – a dziś? Na ile jego założenia pozostają aktualne? Na ile zaproponowane przez niego rozwiązania (dialog międzypokoleniowy, przekazywanie wartości) mogą pomóc rozwiązać nasze nieprzezwyciężalne trudności? Nie będę wymieniał różnic, które dzielą nas od czasów księdza Bosko. Można je wskazać we wszystkich sferach życia: w sytuacji młodzieży, rodziny, obyczajach, sposobie myślenia o wychowaniu, praktykach religijnych. Jeśli trudno nawet wyobrazić sobie doświadczenie przeszłości, o ileż trudniej przełożyć je na współczesny radykalnie odmienny kontekst. A jednak jesteśmy przekonani, że „to, co zaszło w życiu księdza Bosko było żywotnym momentem łaski, który zawiera inspiracje dla rodziców i wychowawców, że zawarte sugestie dadzą się rozwinąć jak ziarna, które czekają na wykiełkowanie.”

Wychowywanie, zwłaszcza młodzieży o ograniczonych szansach rozwoju, nie jest zawodem, ale powołaniem. Ksiądz Bosko był pionierem, który wykraczał poza dotychczasowe normy i ówczesną praktykę. Stworzył system zapobiegawczy o silnej wrażliwości społecznej. Dzisiaj wymagania są podobne – trzeba wyprowadzić owoc z dostępnej energii, promować powołania i projekty posług. Skuteczność wychowania opiera się na jego jakości, która zależy od osoby wychowawcy, klimatu wychowawczego, programu i wyznaczonych celów. Złożoność życia społecznego, oferowanych nam wizji i komunikatów, oddzielenie środowisk, w których przebiega ludzkie życie doprowadziły do pojawienia się tendencji, które są zagrożeniem także dla wychowania. Jedną z nich jest rozdrobnienie sposobów odbierania i tego, co się proponuje. Inną – selekcja wszystkiego przez pryzmat własnych preferencji, pojęcie „najlepszej oferty” przeszło bowiem z handlu do codziennego życia. Wszyscy znamy trudne do pogodzenia skrajności: korzyść indywidualną i społeczną, miłość i seksualność, wizję doczesności i sens wiary w Boga, informacyjny potop i trudności w ocenie, prawa i obowiązki, wolność i świadomość. Niewątpliwie łaska harmonii w sercu wychowawcy i jego osobista świętość są wielkim wkładem w przezwyciężanie napięć na polu edukacji.

Archiwum

LIST PRZEŁOŻONEGO GENERALNEGO - Święty wychowawca