- Wspierać, inspirować, motywować
- Ta wspaniała cecha ludzka i religijna, której na imię „wdzięczność”
- Od redakcji
- Uskrzydl swoje dziecko
- Wyrwani z nędzy
- Peru. Misja Lima
- Peru Życie jak w Andach
- Zambia. Oby tak dalej
- Największym bogactwem jest nasza wiara
- Szkoły katolickie muszą pilnować swojej tożsamości!
- Pierwsze kontakty księdza Bosko z Polakami
- Gdy złość komplikuje sprawy
- Nieszczelna amfora
- Motywowanie do rozwoju
- Tora uczy patrzeć i wierzyć
- Jedynki na semestr
- Lekcja 12 Temat: Katecheza ma również na celu kształtowanie postaw.
- Święty Jan Bosko uczynił z dobrego postanowienia narzędzie wychowawcze
- Pedagogia wspierania i budzenia odwagi
- Z dala od praktyk o ukrytym wymiarze duchowym
- Uzdrawianie przez zdradę?
Tora uczy patrzeć i wierzyć
Ks. dr Stanisław Jankowski
strona: 22
Tora jest tym dla żydów, czym dla chrześcijan Ewangelia - słowem Bożym spisanym przez natchnionych pisarzy.
... Tora otwiera Stary Testament jako pierwsza część (Rdz, Wj, Kpł, Lb, Pwt). Ewangelie zaś stanowią pierwszą część Nowego Testamentu (Mt, Mk, Łk, J). Co ciekawego dla wychowania zawierają: Tora - najwyższy autorytet Izraela, a dla Kościoła ewangelie?
Dar Objawienia
Tora znaczy pouczenie. To zbiór tekstów objaśniających prawdy wiary, postępowania i patrzenia na świat. Tora otwiera oczy na rzeczywistość, którą dopiero razem wiara i rozum pozwalają pełniej poznać. Chodzi o Objawienie, o to, czego człowiek sam nie jest w stanie odkryć, poznać, wywnioskować. Wiara i rozum to „dwa skrzydła, na których duch ludzki unosi się ku kontemplacji prawdy" (Veritatis Splendor 1). Tora jako słowo Boże objawia, darzy szczęściem i życiem (Ps 119). Dopełnia ją miłość, którą Bóg się kierował, stwarzając świat, o czym mówi ostatnia i pierwsza litera hebrajskiego Starego Testamentu, które tworzą słowo leb - serce. Ewangelie zaś świadczą, że tak jest naprawdę: „Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne" (J 3, 16). Jezus Chrystus swoim życiem głosi, że na to się narodził i na to przyszedł na świat, aby tej prawdzie dać świadectwo (zob. J 18, 37). Spotykamy ją w Torze. Tora tę miłość objawia i zaprasza do wiary w nią.
Miłość jako obdarowywanie dobrem
Znane powiedzenie „Miłość niejedno ma imię" można odnieść i do obszaru, gdzie o miłości mówi Objawienie. W ramach naszego tematu chodzi o pragnienie dobra dla dziecka, ucznia, wychowanka, jakim się kierują rodzic, wychowawca . czy nauczyciel. Dobrem tym jest umiejętność przeżywania przez wychowanka człowieczeństwa zgodnie z normami dyktowanymi przez sumienie i prawo Boże. Wiadomo, jak bardzo pomagają w życiu! Wychowawca zatem to ktoś, kto uczy trudnej sztuki bycia człowiekiem, komunikuje dobro szczególnie cenne. Tora objawia Boga jako Ojca miłującego ludzi - swoje dzieci. Stąd ukazuje Go też jako wychowawcę, który uczy odpowiedzi na Jego ojcowską miłość. Dzięki wiedzy, że sam Bóg wychowuje swój naród, ojciec przestrzega syna karceniem Pana nie gardź, synu, nie odrzucaj ze wstrętem strofowań. Pan bowiem karci, kogo miłuje, jak ojciec syna, którego lubi" (Prz 3, 11-12; Hbr 12, 5-8; Ap 3, 18).
Na czym polega wychowanie według Tory? Jej program wychowawczy to pomóc patrzeć na świat jako na dzieło stworzone przez Boga, dzieło dobre i cenne. Należy je również szanować i starać się żyć z nim w harmonii zamierzonej przez Stwórcę! Bóg prowadzi człowieka przez życie jak ojciec syna, pokazuje mu początki świata, jego historię, dramat zła i grzechu, ból z powodu niewiary ludzi w Jego miłość.
Wychowanie jak formowanie gliny?
Rdz 2, 4b-24 ma trzy ciekawe szczegóły. Pierwszy - do stworzenia człowieka Bóg posłużył się prochem. Drugi - temu tworzywu nadał kształt jak garncarz glinie (nie ma mowy o wodzie!). Trzeci - nie tylko je ukształtował, ale i ożywił: „Tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą" (Rdz 2, 7). Wiersz ten zawiera paradoksy, które rzutują na to, kim jest człowiek, co go stanowi, od czego zależy jego życie. Wiemy, co się dzieje, gdy my dmuchniemy na popiół. Czym więc jest to tchnienie, które scala i ożywia człowieka? Jak nietrwała jest ludzka istota! „Wie On, z czego jesteśmy utworzeni, pamięta, że jesteśmy prochem. Dni człowieka są jak trawa, kwitnie jak kwiat na polu; ledwie muśnie go wiatr, a już go nie ma, i miejsce, gdzie był, już go nie poznaje" (Ps 103,14-16; zob. 1 P 1, 24).
Ale Biblia nie zapomina i o wielkości człowieka: „Czym jest człowiek, że o nim pamiętasz, i czym syn człowieczy, że się nim zajmujesz? Uczyniłeś go niewiele mniejszym od istot niebieskich, chwałą i czcią go uwieńczyłeś. Obdarzyłeś go władzą nad dziełami rąk Twoich; złożyłeś wszystko pod jego stopy: Owce i bydło wszelakie, a nadto i polne stada, ptactwo podniebne oraz ryby morskie, wszystko, co szlaki mórz przemierza" (Ps 8, 4-8).
Nad przytoczonymi cytatami góruje wszak tekst mówiący, że człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Stwórcy (zob. Rdz 1, 26-28). Nowy Testament tę naukę uzupełnia ważnym dodatkiem - prawdziwym obrazem Boga jest Jego Syn, Jezus Chrystus (Kol 1, 15); ludzie otrzymali moc, aby się stać dziećmi Bożymi (J 1, 12); dzięki wierze w Jezusa Chrystusa dostępują tego daru usynowienia (Rz 8, 15; Ef 1, 5), dlatego mogą się cieszyć nadzieją życia wiecznego (1 Tm 4, 8; 2 Tm 1,1). Człowiek już jest, a zarazem jeszcze nie człowiekiem. W pełni staje, się nim na drodze dojrzewania, przez wychowanie.
Pomoże to łatwiej zrozumieć „ulepienie" człowieka. Użyte słowo hebrajskie wyraża czynność garncarza i jest bliskie brzmieniowo wychowaniu (jacar i jasar). Jak garncarz urabia i formuje glinę, tak wychowawca kształtuje wychowanka, jego świadomość, wyobraźnię, charakter i ducha. Na drugim krańcu Tory, Księga Powtórzonego Prawa odnosi do narodu czynność wychowania - Bóg uczył Izrael być Mu posłuszny, bać się Go i zachowywać Jego przykazania,, i oczekiwał, żeby naród uznał działanie Boga na pustyni jako wychowanie (Pwt 4, 36; Pwt 8, 5; 11,2). Że pustynia była szkołą, widać po różnicy między przejściem Izraela przez Morze Czerwone w nieładzie, lęku i panice, a po 40 latach przez Jordan naród przechodzi w szyku procesyjnym, gotowy podjąć zadania w Ziemi Obiecanej. Tora otwierała Izraelowi oczy na wielkie dzieła Boga, na to, że tylko On jest godny wiary, bo jest Ojcem (zob. Pwt 32, 18). Historia Adama zaś uświadamia i dzisiaj, że tylko po stronie Boga jest słuszność i tylko Jemu należy dawać wiarę (zob. Rdz 3). W Torze zawarta jest wielka lekcja wychowania człowieka. To też ważny dokument, że o wychowaniu decyduje i wiarygodność wychowawcy, i zaufanie wychowanka do wychowawcy. ■
Jak garncarz urabia i formuje glinę, tak wychowawca kształtuje wychowanka, jego świadomość, wyobraźnię, charakter i ducha.
Tora
Pierwotnie słowo oznaczało jednostkową przestrogę lub pouczenie ojca lub kapłana. Podział na pięć ksiąg występuje już w przekładzie z III wieku, Septuagin-ćie. W skład Tory wchodzą (podajemy nazwy hebrajskie, łacińskie i polskie):
1. Bereszit (z hebr. Na początku), łac. Genesis, pi. Księga Rodzaju
2. Szemot (z hebr. Imiona), łac. Exodus, pi. Księga Wyjścia
3. Wajikra (z hebr. I zawołał), łac. Leviticus, pi. Księga Kapłańska
4. Bemidbar (z hebr. Na pustyni), łac. Numeri, pi. Księga Liczb
5. Dwarim (z hebr. Słowa), łac. Deuteronomium, pi. Księga Powtórzonego Prawa
Nazwy hebrajskie stanowią pierwsze słowa danej księgi, nazwy łacińskie nawiązuj ą do ich kluczowych wydarzeń lub ogólnej treści.
