Don BOSCO - Magazyn Salezjański

POD ROZWAGĘ. Mój obrońca amulet

Robert Tekieli

strona: 14

Większości ludzi, z którymi rozmawiam o amuletach wydaje się zupełnie nieprawdopodobne, że noszenie jakiegoś przedmiotu może skończyć się problemami duchowymi i depresją. Jednak praktyka egzorcystów nie pozostawia wątpliwości: amulety mogą w dramatyczny sposób wpłynąć na życie osoby, która je nosi.

Amulety – to niewielkie przedmioty, naturalne bądź sztuczne, mające przynosić szczęście, chronić posiadacza przed chorobami, czarami, urokami, pechem lub złymi duchami. Najczęściej łatwe do noszenia przy sobie, umieszczane też w grobach osób zmarłych. Są to zwykle: kamyki, muszelki, monety, kolczyki, dzwonki, kwiaty, naszyjniki, pierścienie, wisiorki, łańcuchy, figurki, kawałki metalu, tabliczki, sznurki z węzełkami, kurze i królicze łapki.
W polskich sklepach wysyłkowych z talizmanami i amuletami najczęściej reklamowane są: pentagram z zaklęciem przeciwko złu, oko Horusa, pierścień Atlantów, krzyż egipski Ankh i pieczęć Salomona. Najbardziej znanym polskim twórcą amuletów i talizmanów, nazywanych energetyzatorami, jest Krzysztof Bułłyszko. Wiara w siłę sprawczą przedmiotów przetrwała do dziś w najpopularniejszej postaci maskotek, małpek w samochodzie czy podków wieszanych w mieszkaniu na szczęście.

Amulety i talizmany
Przedmioty magiczne występują w większości znanych kultur całego świata. Istnieje kilka rodzajów przedmiotów, którym przypisuje się możliwość wpływania na ludzkie losy. Najbardziej rozpowszechnione są amulety i talizmany. Relacja między tymi dwoma kategoriami przedmiotów magicznych jest różna według różnych autorów. Dla jednych amulety – to przedmioty naturalne, talizmany – sztucznie wytworzone. Dla innych amulety pełnią głównie funkcje obronne, talizmany zaś mają posiadać aktywną funkcję przynoszenia szczęścia.
Z punktu widzenia prawidłowości świata duchowego podział ten jest nieistotny. Sprawczą siłę amuletów i talizmanów tłumaczy się bowiem w identyczny sposób: zawartą w nich tajemną siłą będącą na usługach posiadacza. Inne tłumaczenia wskazują na wspomaganie „energetyczne” organizmu właściciela albo na siły sugestii i autosugestii; człowiek wierzący w moc amuletu ma działać pewniej, odważniej, pomagać swemu losowi.
Amulety, talizmany i fetysze wywodzą się z religii pierwotnych, w których kultywowano więź z duchami przodków, drzew, kamieni, co w rzeczywistości często oznaczało otwieranie się na świat demoniczny: „Aby przybliżyć i c z c i ć wzywanego Ducha, należy włożyć do woreczka kukurydzę, ziarna czerwonej lub białej fasoli...”. Totemiczne działanie indiańskiego „woreczka medycznego” wzmacniało wrzucenie do niego włosów lub paznokci właściciela, co miało prowadzić do o s o b i s t e j r e l a c j i ze światem duchowym.
Wiara w siłę sprawczą amuletów przetrwała świat pogański, znajdując kontynuację w renesansowej i późniejszej tradycji wierzeń magicznych. Gdyby, tak jak chcieli filozofowie oświecenia, wiara w amulety była jedynie czynnością absurdalną, nic nie dającą wierzącym, dawno by o niej zapomniano. A dziś przeżywa swój renesans. Amulety mają bowiem realną moc, doświadczaną przez niektórych, przynajmniej na początku jako siła pozytywna. Jednak jej istota jest dokładnie odwrotna od tej, o której mówią ich sprzedawcy i propagatorzy światopoglądu magicznego. Noszenie amuletów i wiara w ich pozytywne działanie jest bowiem zabobonem: „kult i rytuał obecny w zabobonie przynosi realne skutki, np. w oddziaływaniu magii pod wpływem złych duchów”. Osoby noszące amulety i wierzące w ich działanie są poddane duchowej manipulacji.

Zabobon
Czynienie przedmiotów magicznych polega na: umieszczaniu na przedmiotach okultystycznych znaków i symboli, ofiarowywaniu przedmiotów demonom w trakcie magicznych rytuałów oraz na dobieraniu różnych elementów tych przedmiotów według reguł magii sympatycznej (materiał, z którego wykonuje się amulety i talizmany oraz ich formę i sposoby zdobienia organizuje symboliczna więź, charakterystyczna dla tej odmiany magii zasadzającej się na podobieństwie lub kontakcie przedmiotu mającego chronić lub przynosić szczęście z rzeczywistością, do której się odnosi; zbiegi te oddają przedmioty magiczne pod władzę konkretnych sił duchowych).
Zakwestionowanie przez filozofów oświecenia duchowego działania amuletów jest zatem nieuprawnione. Wiara w działanie amuletów jest nie tylko przesądem, czyli błędem intelektualnym, lecz również zabobonem. Błędem jest wiara, że nosząc jakiś przedmiot możemy władać tajemnymi mocami. Istotą zabobonu natomiast jest realna i skuteczna czynność symboliczna: „oddanie czci komuś, komu się nie należy”.
Przywoływany przez propagatorów amuletów mechanizm magicznej obrony przed złymi duchami, ludźmi czy nieszczęściami, jest bowiem jedynie przykrywką ich rzeczywistego działania. Symbolika używana przy wytwarzaniu przedmiotów magicznych jest rodzajem komunikacji. Cała symbolika okultystyczna jest symboliką przynależności, wezwania, zaklinania. „Znakami posługujemy się w stosunku do tych, którzy je rozumieją. A zatem czynności magiczne mają skuteczność przed inną istotą rozumną, do której kieruje słowa osoba zajmująca się magią. W związku z tym chodzi o pewien rytuał przynależności do określonego świata duchowego”.
Skoro wiara w amulety przetrwała mimo potępień i przeciwdziałania przez tysiące lat, musi za nią stać jakaś siła. Najistotniejsze jest zatem pytanie o źródło tej mocy. Według świętego Tomasza z Akwinu skuteczność działania amuletów i talizmanów jest wyłącznym skutkiem wpływu sił demonicznych, z którymi twórca amuletu czy talizmanu zawiera milczącą umowę w postaci figur i liter.

Nie dajmy się zwieść
Manipulacja ideologii stojącej za amuletami polega na zwiedzeniu. Właściciel przedmiotu magicznego myśli o zapewnieniu sobie szczęścia czy ochrony, a w rzeczywistości prosi o przynależność do wrogiego sobie świata duchowego za pomocą np. niezrozumiałych dla siebie znaczków umieszczonych na talizmanie. Uzurpując sobie władzę kierowania siłami nadprzyrodzonymi, w rzeczywistości amulety i talizmany mają na celu otwarcie człowieka na działanie sił, nad którymi nie ma żadnej władzy, co może wywołać u niego poważne problemy duchowe oraz szkody psychiczne.
Przykładem na realne działanie przedmiotów magicznych może być historia opisana przez jednego z francuskich egzorcystów. Przez dłuższy czas modlił się on nad pewną zdemonizowaną osobą. Jednak problemy duchowe po kilku tygodniach od modlitwy powracały. Zasięgnął porady starszego zakonnika. Ten polecił zapytać się czy w domu osoby, nad którą trwają modlitwy, nie ma dziwnych przedmiotów. Okazało się że były afrykańskie maski. Po ich wyrzuceniu pierwsza modlitwa o uwolnienie zakończyła duchowe problemy.
Wiara w sprawczą moc amuletów w chrześcijaństwie traktowana jest jako wykroczenie przeciwko pierwszemu przykazaniu. O szkodliwości wiary w amulety mówi wielokrotnie Pismo święte (m.in. w Księdze Rodzaju 35, 4 czy Księdze Izajasza 3, 18-20). Przeciw wierze w amulety Kościół występował między innymi na synodach w Laodycei (lata 334-363), Akwizgranie (789 r.) i we Frankfurcie nad Menem (784 r.). Egzorcyzmy przedmiotów są od wieków elementem praktyki egzorcystycznej Kościoła katolickiego: „Gdy Kościół publicznie i na mocy swojej władzy prosi Jezusa Chrystusa, by jakaś osoba lub przedmiot były strzeżone od napaści złego i wolne od jego panowania, mówimy o egzorcyzmach” (KKK 1673). W innym paragrafie (2117) Katechizmu Kościoła Katolickiego mówi się wprost: „Jest również naganne noszenie amuletów”.

Archiwum

POD ROZWAGĘ. Mój obrońca amulet