- Wzlecieć wyżej i zajść dalej
- Od redakcji
- Śpiewajmy kolędy!
- Ghana, Liberia Ochronić przed ebolą
- Peru Podziękować czynami
- Peru Istny dar
- Co powiedział synod o rodzinie
- Wyzwania dla szkół katolickich
- Bł. Bronisław Markiewicz, niespokojny duch
- Empatia? Dziękuję, wolę sympatię.
- Opowiadania
- Boże Narodzenie i rodziny
- Rodzinne Boże Narodzenie
- Biblijne wzorce osobowe
- Świętowanie w szkole
- Lekcja 11 Temat: Wspólne śpiewanie kolęd? To się może udać...
- Nowenna, dobra spowiedź... „Gelindo" i „Befana"
- Kolędować i błogosławić, czyli czynić szczęśliwym
- Racjonalna próba obrony młodych
- Otwartość na życie i synod
Biblijne wzorce osobowe
Ks. dr Stanisław Jankowski
strona: 22
Prawdziwe wychowanie nigdy nie traci nadziei, że zwyciężą dobro i łaska.
W Piśmie Świętym spotykamy bogatą galerię postaci - uczestników historii zbawienia, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Jedni i drudzy stanowią cenny materiał dydaktyczny i pedagogiczny. O tych postaciach można się z Biblii wiele dowiedzieć, a na podstawie ich życia jeszcze więcej nauczyć.
Życie jako przygoda
Większość bohaterów biblijnych to ludzie w drodze. Abraham, Jakub, Mojżesz, Tobiasz młodszy, św. Paweł, przede wszystkim Chrystus - są stale w drodze. Droga pełni ważną rolę realną i symboliczną w życiu i formacji człowieka. Sam początek życia, wyjście z łona matki, to wyruszenie w drogę. Później z domu „do szkoły", ze szkoły w życie zawodowe, wreszcie - jak się już przyjęło mówić - „powrót do domu Ojca". Jest wszakże różnica między wyruszeniem w drogę, gdy się jest wygnanym jak Adam czy Kain, dla których życie stało się karą, błądzeniem bez domu i celu. Inaczej wyglądało życie Abrahama, który wezwany, udał się do ziemi przygotowanej przez Boga dla jego potomków w nagrodę za jego wiarę. Tobiasz w czasie podróży - posłany, aby odebrać depozyt ojca - poznał i pojął za żonę Sarę, w której znalazł prawdziwy skarb. Ona zaś znalazła podwójne szczęście - męża i uwolnienie od demona, który zabił już jej siedmiu mężów. Podróże apostolskie św. Pawła i ostatnia do Rzymu również obfitowały w przygody, podczas których wiele razy wybawiał go ' Pan. Drogi pozytywnych bohaterów biblijnych były sposobem objawiania miłości i dobroci, potęgi i mądrości Boga. Po przybyciu do celu byli nadal ci sami," ale już nie tacy sami! Widać to także po narodzie wybranym. Wyszedł z domu niewoli, przebył pustynię, po 40 latach dotarł do Ziemi Obiecanej już jako całkiem inny. Kościół też jest w drodze: z Jerozolimy ziemskiej do niebieskiej, doświadcza prześladowań, z których wychodzi oczyszczony i uświęcony.
Bohaterowie wiary i wierności
Jak przed wędrującym otwierają się coraz to nowe, nieznane horyzonty, tak przed pątnikiem odsłaniają się coraz to nowe widoki duchowej przygody, dzięki którym dojrzewa w wierze, krzepnie w nadziei, doskonali się w miłości. Tacy ludzie stają się wzorem pozytywnym postępowania, potwierdzającym wiarygodność słowa, które ich wezwało na nieznane szlaki. Spośród wielu bohaterów biblijnych wymieńmy tylko troje, szczególnie ważnych.
Pierwszym z pewnością jest Abraham, który wezwany przez Boga, aby opuścił „dom swego ojca", jego wierzenia, obyczaje i kulturę, udał się do Ziemi Kanaan. Jego spotkanie z Bogiem przyjęło postać więzi religijnej, a także przymierza na pokolenia. Bóg objawił mu się jako trudny Partner (zażądał ofiary z jedynego syna) i poddawał go trudnym próbom. Pierwszy patriarcha wszystkie przeszedł pomyślnie, gdyż uwierzył Bogu z prostotą i odwagą. Nie lękał się ryzyka, jakie niesie z sobą wiara, i to mu zostało poczytane jako tytuł sprawiedliwości. Miarą wielkości Abrahama nie były dokonania na polu bitwy, lecz wiara w słowo Boga. Dzięki temu miał się stać ojcem wierzących. Drugim bohaterem, którego tu wspomnijmy, jest Mojżesz. Przebył nie tylko długą drogę w sensie fizycznym (dwa razy z Egiptu na Synaj i dalej do granic Ziemi Obiecanej), ale i w sensie duchowym. Wykształcony „we wszelkiej mądrości egipskiej", spostrzegł, po zabiciu egipskiego oprawcy w obronie współrodaka, że nie tędy droga do celu. Na wygnaniu odkrył Boga, który mu się objawił w krzewie ognistym i powołał na wodza Izraelitów. Wyprowadził ich z niewoli, przeprowadził przez pustynię aż nad Jordan. Bóg przez niego zawarł z Izraelem przymierze, powierzył mu tablice przykazań i kazał znosić ciężar wad i buntów ludu. To doświadczenie sprawiło, ze stał się „człowiekiem bardzo skromnym, najskromniejszym ze wszystkich ludzi jacy żyli na ziemi" (Lb 12,3). Życie w drodze stało się szkołą jego charakteru, bardziej niż szkoły egipskie.
Z bogatej galerii pozytywnych bohaterów wymieńmy jeszcze Maryję. Może nas nauczyć odwagi zawierzenia, wdzięczności, pokory i sztuki rozważania nad słowem Bożym i jego roli w Jej życiu. Z własnych ust Maryi (Magnificat) wiemy, że prawdziwa pobożność polega na widzeniu działania miłosierdzia Bożego w historii zbawienia, oddawaniu sprawiedliwości Sprawcy wszelkiego dobra i czynnej miłości bliźniego, kiedy spieszy z siostrzaną pomocą starszej krewnej Elżbiecie.
Bohaterowie negatywni
Stanowią rodzaj przestrogi! Nie wolno wchodzić na drogę, którą oni poszli. To prowadzi do śmierci! Los Kaina, lub Judasza, zawsze był i pozostanie nie do pozazdroszczenia. Najnowsza historia czyż nie jest kontynuacją ich dzieła - antyludzkich postaw: zabójstwa polityczne, sprzedajność sumienia i wyższych wartości, nie mówiąc o wojnach? Czy można się budować postawą najmłodszego syna Noego, Chama, który „wsławił się" tym, że nie umiał zachować dyskrecji wobec następstw słabości swego ojca? Czy zemsta Symeona i Lewiego na Sychemitach za gwałt Chamora na ich siostrze Dinie (Rdz 34) nie ma i dzisiaj przedłużenia chociażby na Bliskim Wschodzie, w imię ideologii Lamecha (Rdz 4, 23)? Jakim wzorem jest król Dawid, który uwiódł kobietę i spowodował zabójstwo jej męża, albo Achab, sprawca procesu pokazowego, żeby posiąść winnicę Nabota, swego sąsiada? W każdym pokoleniu znajdują oni zdolnych naśladowców. Syn Dawida Absalom podniósł bunt przeciw ojcu, żądny władzy i godności królewskiej; wcześniej pomścił swoją siostrę Tamar, którą uwiódł ich brat przyrodni Amnon. Także w początkach Kościoła zdarzyła się próba oszustwa przez Ananiasza i Safirę, jakby prawzorców polskich „afer". Ale i w tych historiach widać jasny promień - przypadki bohaterów wcześniej negatywnych, lecz później nawróconych, czy to Jakuba, jego synów z Józefem włącznie, czy Szawła, kiedy spotkał na swojej drodze Chrystusa. Jak to w życiu - niektórzy „poszli swoją drogą", inni zrozumieli, wyciągnęli wnioski i się nawrócili. Prawdziwe wychowanie nigdy nie traci nadziei, że zwyciężą dobro i łaska. ■
Miarą wielkości Abrahama nie były dokonania na polu bitwy, lecz wiara w słowo Boga. Dzięki temu miał się stać ojcem wierzących.
Tobiasz Młodszy
Bohater dydaktycznej Księgi Tobiasza wysławiającej cnoty rodzinne. Imię Tobiasz tłumaczy się jako Jahwe jest moim bogactwem. Jego ojciec, również o imieniu Tobiasz, został uprowadzony do niewoli asyryjskiej i wówczas oślepł. Kuzyn ojca miał córkę Sarę, której siedmiu kandydatów na męża zmarło. Stary Tobiasz i Sara modlili się do Boga o poprawę ich sytuacji. Bóg wzruszony ich wiarą, posłał archanioła Rafaela, by zaprowadził młodego Tobiasza do Sary, aby ten wziął ją za żonę. Tobiasz-ojciec otrzymał na nowo dar wzroku dzięki lekarstwu, o którym zawczasu Rafał pomyślał.
Przeczytaj:
Księga Tobiasza, rozdz. 4
