- Wiatr wciąż wieje
- Od redakcji
- Sposobów NA TANIĄ WAKACYJNĄ ROZRYWKĘ jest mnóstwo!
- BOLIWIA: Dać szansę na dobrą pracę i przyzwoite życie
- RWANDA Dostarczmy wodę!
- Kim jest nauczyciel, kim jest dyrektor szkoły?
- Wybaczanie jest BEZCENNE
- Stulecie pracy salezjanów w Aleksandrowie Kujawskim
- Empatia a werbalizacja
- Ojcze dlaczego mnie zostawiłeś?
- Złe rzeczy i dobrzy ludzie
- Doceniajmy rolę ojca w wychowaniu
- To on nie dostał szóstki?
- Przebaczenie
- Uczyć się przebaczać
- Polska szkoła
- Nowy antysemityzm
Stulecie pracy salezjanów w Aleksandrowie Kujawskim
Ks. Jarosław Wąsowicz sdb
strona: 16
W ROKU 2019 OBCHODZIMY JUBILEUSZ STULECIA PRACY DUSZPASTERSKO-WYCHOWAWCZEJ salezjanów w Aleksandrowie Kujawskim. W ciągu minionego wieku Zgromadzenie Salezjańskie, krzewiąc idee św. Jana Bosko, na trwałe związało się z miastem i wywiera korzystny wpływ na jego rozwój w dziedzinie duchowej, moralnej i kulturalnej.
Salezjanie przybyli do Aleksandrowa Kujawskiego 13 sierpnia 1919 r., aby na zaproszenie ks. Franciszka Szczygłowskiego objąć prowadzenie placówki wychowawczej noszącej nazwę Szkoła Realna Polskiej Macierzy Szkolnej. Pierwsze świadectwa dojrzałości w salezjańskiej szkole rozdano w czerwcu 1926 r. Od tej pory rokrocznie mury gimnazjum opuszczali absolwenci dobrze przygotowani do podjęcia odpowiedzialnej pracy i wyzwań, jakie stawiało przed nimi dorosłe życie. Szkoła cieszyła się szacunkiem ze strony aleksandrowskiego społeczeństwa. Była prężnym ośrodkiem życia kulturalnego miasta i powiatu. 13 stycznia 1931 r. erygowano przy kolegium dom zakonny pw. św. Jana Kantego. Prężny rozwój dzieła salezjańskiego przerwał wybuch II wojny
światowej. Wojenna gehenna rozpoczęła się w Aleksandrowie już w pierwszych dniach września 1939 r., kiedy doszło do bombardowania miasta. Wkrótce wkroczyli tu Niemcy. 15 października salezjanów aresztowano i po kilku dniach przewieziono ich do klasztoru Ojców Werbistów w Górnej Grupie. Gestapo przetrzymywało tutaj duchownych diecezjalnych i zakonnych z Bydgoszczy, Torunia i okolic. Był to ostatni etap katorgi salezjanów z Aleksandrowa. 18 listopada wywieziono ich wraz z innymi duchownymi do pobliskiego lasu i tam rozstrzelano. Natychmiast po wyzwoleniu Aleksandrowa z rąk hitlerowskiego okupanta salezjanie zaczęli czynić starania związane z uruchomieniem gimnazjum. W połowie kwietnia 1945 roku naukę w szkole rozpoczęło 226 uczniów. Do pracy powróciło
wielu przedwojennych nauczycieli. Pierwszy rok szkolny trwał tylko trzy miesiące. Przy szkole uruchomiono także internat dla chłopców. W nowym roku szkolnym garnęła się do niego młodzież męska z całej niemal Polski. Ku radości salezjanów mury szkolne znowu zaczęły rozbrzmiewać radosnym młodzieńczym gwarem. Szkoła zaczęła normalnie funkcjonować. Początkowo nic nie wskazywało na mające nastąpić tragiczne koleje aleksandrowskiego zakładu.
24 czerwca 1955 r. aleksandrowska placówka została zamknięta przez władze oświatowe. Głównym zarzutem skierowanym przeciw zakonnikom było rzekome wychowywanie młodzieży w sposób nielojalny wobec państwa. Budynki szkolne przejął wydział oświaty. Podjęto decyzję eksmitowania z nich salezjanów. Zgromadzenie rozpoczęło rozpaczliwe starania o cofnięcie decyzji władz. Interweniowali także rodzice wychowanków oraz miejscowa ludność. Wystarczającym argumentem prawnym, wykluczającym całkowitą eksmisję z zakładowych budynków, okazało się istnienie zakładowej kaplicy. Owocem starań zgromadzenia, kurii włocławskiej oraz wielu ludzi dobrej woli było pozostawienie salezjanów do obsługi duszpasterskiej tej kaplicy, która zaczęła funkcjonować jako publiczna do użytku wiernych parafii Przemienienia Pańskiego. Księża dotąd pracujący w szkole, podjęli pracę duszpasterską. Status pracy salezjańskiej w Aleksandrowie został uregulowany dopiero 18 lat po zamknięciu szkoły. 9 sierpnia 1973 r. ordynariusz włocławski bp Jan Zaręba wydał dekret, na mocy którego przy kaplicy zakładowej ustanowiony został Samodzielny Ośrodek Duszpasterski. Natomiast w roku 1981 przy salezjańskiej kaplicy utworzono parafię pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych, wydzieloną z części parafii Przemienienia Pańskiego.
W ramach przemian ustrojowych, jakie nastąpiły w Polsce po 1989 roku, rozpoczęto reaktywację szkolnictwa salezjańskiego. Rozmowy salezjanów z odpowiednimi władzami oświatowymi na temat zwrócenia budynków dawnego Gimnazjum Salezjańskiego rozpoczęły się w roku 1990. Ostatecznie od września 1991 r. salezjanie powrócili do szkoły. Po latach dzielących nas od chwili odzyskania budynków dawnego Kolegium Kujawskiego, rozwój naszego szkolnictwa w Aleksandrowie Kujawskim można uznać za dynamiczny. W roku szkolnym 1999/2000 decyzją władz miejskich salezjanom powierzone zostało prowadzenie publicznego gimnazjum. Natomiast w październiku 2003 r. starosta aleksandrowski podjął decyzję o udzieleniu zezwolenia na otwarcie od roku
szkolnego 2004/2005 publicznego LO Towarzystwa Salezjańskiego im. Kardynała Augusta Hlonda. W latach 1992- 2004 i od 2017 r. prowadzą tu także szkołę podstawową.
Historię tworzą ludzie. Na koniec warto wymienić kilka znamienitych postaci, które wpisały się w historię Zgromadzenia Salezjańskiego i Kościoła w Polsce, a na pewnym etapie swojej salezjańskiej drogi posługiwali w Aleksandrowie. W szkole salezjańskiej pracował ks. Stanisław Ormiński, twórca melodii do „Apelu Jasnogórskiego”, który śpiewają Polacy na całym świecie. W czasie wojny ukrywał się tu i prowadził tajne duszpasterstwo ks. Jan Kasprzyk, który aresztowany przez Niemców i osadzony w KL Dachau zasłynął tam opracowaniem muzycznym zatytułowanym „Szopka w Dachau”, po wojnie wydanym przez Polskie Nagrania. Po wyzwoleniu z obozu wyjechał do Brazylii, gdzie pracował wśród Polonii. Dwóch byłych dyrektorów tutejszego zakładu ks. Franciszek Harazim i ks. Ignacy Antonowicz oraz dwóch byłych asystentów ks. Kazimierz Wojciechowski i ks. Włodzimierz Szembek nosi zaszczytny tytuł Sług Bożych i w gronie drugiej grupy polskich męczenników II wojny światowej oczekują na wyniesienie na ołtarze. Po wojnie przez wiele lat pracował w Aleksandrowie Kujawskim ks. Wiktor Jacewicz – wybitny badacz dziejów martyrologii polskiego duchowieństwa pod okupacją hitlerowską. Jest pochowany na miejscowym cmentarzu parafialnym. Ksiądz Stanisław Salamonowicz, budowniczy kościoła pw. Wspomożenia Wiernych, w 2006 r. został „Honorowym Obywatelem Aleksandrowa Kujawskiego”.
Historia pracy salezjańskiej w Aleksandrowie Kujawskim to lata pełne poświęceń, cierpień i wyrzeczeń wielu ludzi. Wszystko po to, by wcielić w życie zadanie, jakie postawił swoim duchowym synom ks. Bosko: „Wychowujcie młodych ludzi na dobrych chrześcijan i obywateli”. Wydaje się, że salezjanom to zadanie udało się zrealizować. U początku nowego wieku przed salezjanami w Aleksandrowie Kujawskim stają wciąż nowe wyzwania. Ich obecność w środowisku Aleksandrowa i okolic to nie tylko stuletnia już historia, ale i przyszłość, w którą należy patrzeć z nadzieją.
