Don BOSCO - Magazyn Salezjański

Cyberprzestrzeń – dlaczego tak bardzo promuje „anonimowe tchórzostwo”?

dr Dorota Bis

strona: 20

Cyberprzestrzeń jest przestrzenią otwartego komunikowania się osób za pośrednictwem połączonych siecią komputerów i pamięci informatycznych lub innych mediów cyfrowych, które najczęściej łączą się przez internet. Termin odnosi się głównie do wirtualnej rzeczywistości i oznacza nowy typ przestrzeni społecznej, w której spotykają się internauci. Cyberprzestrzeń ma charakter plastyczny, płynny, obliczalny z dużą dokładnością, przetwarzalny w czasie rzeczywistym, hipertekstualny, interaktywny i wirtualny, tym samym umożliwia współdziałanie i sprzęganie wszystkich narzędzi tworzenia informacji, ich rejestrowania, komunikacji i symulacji.
Cyberprzestrzeń, którą uobecnia internet, staje się kolejnym środowiskiem edukacyjnym, którego zakres wpływu jest nieograniczony. Środowisko to umożliwia poznawanie siebie i swoich możliwości oraz poznawanie świata i innych osób. Wprowadza w bardzo interesujący, interaktywny, nieprzewidywalny świat możliwości i kreowania wirtualnej rzeczywistości, która jest dostępna non stop. Otwiera nieograniczone możliwości poznawania i ułatwia nawiązywanie relacji interpersonalnych na całym świecie. Cyberprzestrzeń właściwie zagospodarowana przez odbiorcę ma bardzo wiele zalet i możliwości, jednak niewłaściwie wykorzystywana niesie liczne zagrożenia, takie jak:

Cyberprzemoc,

która polega na uczeniu postaw agresywnych, opartych na mechanizmie warunkowania instrumentalnego, którego skuteczność zależy od: skuteczności zachowania agresora w uzyskaniu efektu wcześniej zamierzonego; dostarczania wzorów zachowań; nagród, jakie odbiera obserwator zachowań agresora; możliwości identyfikacji z agresorem poprzez więzi, podobieństwo cech, doświadczeń, czyli bycie wzorem osobowym; prowokowania do agresji, tworzenia sytuacji opresyjnych i nagradzania agresywnych sposobów ich rozwiązywania; traktowania agresji jako bodźca wyzwalającego; nagradzania naśladowania zachowań agresywnych. Nazbyt często w sieci brak odpowiedzialności za słowo, ponieważ sprzyja temu anonimowość, która wyzwala najprostsze instynkty, a usypia rozum. Cyberprzemoc jest formą przemocy przy użyciu mediów elektronicznych i w szerokim ujęciu oznacza „powtarzające się umyślne działanie sprawców, takie jak prześladowanie, zastraszanie, nękanie i wyśmiewanie z wykorzystaniem internetu i narzędzi elektronicznych, m.in. SMS-a, e-maila, czatów, witryn i forów dyskusyjnych, naruszające prawa lub dobra osobiste osób, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne ofiar”.

Wśród współczesnych form cyberprzemocy i zastosowania technologii komunikacyjnych można rozróżnić:

Flaming (agresywna wymiana słów)

– polega na wielokrotnym rozsyłaniu obraźliwych i okrutnych informacji, dręczeniu, nękaniu, grożeniu, zastraszaniu, szantażowaniu poprzez wysyłanie wulgarnych treści pomiędzy uczestnikami kanałów komunikacji internetowej, które mają z reguły charakter publiczny (m.in. pokoje czatowe, grupy dyskusyjne) oraz za pomocą SMS-ów, MMS-ów.

Denigration (poniżenie)

– oznacza wulgarne zaczepki za pomocą komunikatorów sieciowych, na czatach, blogach, forach dyskusyjnych, dopisywanie i przesyłanie obraźliwych komentarzy i informacji zawierających dosadne i wulgarne określenia odnoszące się do wyglądu, zachowań, pochodzenia, które mają ośmieszyć, poniżyć osobę, co w efekcie prowadzi do kłótni na czacie, w grupie dyskusyjnej czy komunikatorze.

Exclusion/ostracism (wykluczenie, ostracyzm)

– odnosi się do zamieszczania na specjalnie tworzonych stronach internetowych lub przesyłania innym osobom odpowiednio zmontowanych i kompromitujących ofiarę treści w formie tekstów, zdjęć, filmików, które mają na celu podważenie i zniszczenie reputacji osoby dręczonej, utrudnienie jej relacji z innymi osobami, a w efekcie jej wykluczenie w społeczności cyberprzestrzeni. Wykluczenie osoby poniżanej najczęściej dokonuje się poprzez usunięcie z listy osób znajomych na portalach społecznościowych lub zmianę hasła/loginu dla skrzynki e-mailowej, z której korzysta konkretna grupa użytkowników. Drastyczną i najbardziej niebezpieczną formą ostracyzmu, która wielokrotnie doprowadziła ofiary cybernękania do prób samobójczych, a nawet samobójstwa, jest nagrywanie ofiary w sytuacji, gdy doświadcza ona przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej lub jest w położeniu dla niej trudnym i krępującym, a następnie zamieszczenie takiego filmu w sieci.

Impersonation (kradzież tożsamości)

– to włamania na konta pocztowe i konta komunikatorów poprzez dostęp do hasła oraz kradzież tożsamości i podawanie się za ofiarę cybernękania w celu jej ośmieszenia poprzez przesyłanie w jej imieniu różnych informacji.

Outing (upublicznianie tajemnic)

– oznacza podstępne wyłudzanie, publikowanie, rozsyłanie i zamieszczanie w sieci lub w telefonach komórkowych ośmieszających materiałów, informacji z życia prywatnego, zdjęć, filmów kręconych i upowszechnianych wbrew woli ofiary, jak też tworzenie kompromitujących stron internetowych.

Cyberstalking (śledzenie)

– polega na elektronicznym śledzeniu osoby w sieci i przesyłaniu jej wielu niechcianych komunikatów i informacji.

Harassment (prześladowanie)

– dotyczy zastraszania ofiary poprzez regularne, wielokrotne przesyłanie, za pomocą elektronicznych kanałów komunikacji (komunikatora internetowego, krótkich wiadomości tekstowych wysyłanych za pomocą telefonu komórkowego) informacji z pogróżkami, opisującymi zarówno różne metody skrzywdzenia ofiary, jak też wyrządzenia krzywdy osobom jej bliskim, nawet poprzez dokonanie autoagresji pośredniej polegającej na prowokowaniu lub uleganiu agresji innych osób (jest stosowany także w grach on-line).

Happy slapping (prowokowanie i filmowanie)

– to dwuetapowe działanie polegające na prowokowaniu lub atakowaniu innej osoby i dokumentowaniu zdarzenia za pomocą filmu lub zdjęć, które mają na celu rozpowszechnianie kompromitującego materiału w internecie. Działania takie mogą polegać także na pobiciu lub zniszczeniu własności osoby nękanej.

Agresja techniczna

to kierowane działanie nie bezpośrednio wobec cyberofiary, ale wobec jej sprzętu komputerowego, oprogramowania, strony internetowej. Jej celem jest rozsyłanie wirusów, włamywanie się do innych komputerów oraz blokowanie dostępu do konkretnych usług w sieci.

Zanim anonimowo zrobisz zdjęcie, nagrasz, napiszesz i zamieścisz to „coś” w sieci – chcąc wyrządzić drugiej osobie przykrość, krzywdę – proszę, pomyśl, czy to ma sens!? 

Archiwum

Cyberprzestrzeń – dlaczego tak bardzo promuje „anonimowe tchórzostwo”?