Don BOSCO - Magazyn Salezjański

WYCHOWANIE - Tylko miłość wychowuje - rola Eucharystii w wychowaniu

ks. Kazimierz Misiaszek SDB

strona: 4

Dla księdza Bosko głównym źródłem wartości wychowawczych był Kościół. Postrzegał go zarówno jako wielkiego wychowawcę, jak i źródło autentycznych wartości, których skuteczność oddziaływania sprawdził na sobie. Doświadczył trwałości takich „środków” wychowawczych, jak łaska, sakramenty, modlitwa, rekolekcje, ćwiczenia duchowe itp. Niektóre z nich na swój sposób wyróżniał, jak Sakrament Pokuty, Eucharystię czy pobożność maryjną.

Nie było to przypadkowe podkreślanie czy uprzywilejowanie właśnie tych, a nie innych elementów, lecz świadomie dokonany wybór. W nich widział swoiście rozumianą syntezę tego wszystkiego, co w Kościele jest najważniejsze i najbardziej cenne. Może dlatego święty powiedział: Codzienna Msza św. i częsta Komunia św. są podstawowymi elementami podtrzymującymi dzieło wychowania.

Pobożność eucharystyczna

Z pewnością szczególnym rysem wychowania prewencyjnego była i jest pobożność eucharystyczna. Ksiądz Bosko bardzo często sam ukazywał wartości płynące ze spotkania z Chrystusem obecnym w Eucharystii, głównie dla życia duchowego. Dla niego był to niezmiernie ważny moment przybliżenia się do źródła największych wartości i wewnętrznego ubogacenia. Inaczej mówiąc, święty w swoim dążeniu do wychowania świadomego chrześcijanina zdawał sobie sprawę, że nie wystarczy tylko formacja intelektualna, lecz należy pomóc wychowankowi w nawiązaniu osobistego kontaktu z Chrystusem. Przyjaźń z Nim jest bowiem wartością, która najskuteczniej ubogaca wnętrze wychowanka. Ponadto to właśnie Chrystus, poprzez przykład bezgranicznego oddania się człowiekowi, uczy go bezinteresownej miłości, a więc wartości największej w chrześcijaństwie, wokół której ma się koncentrować życie nie tylko religijne, ale i codzienne.

Eucharystia więc, tak bogata w wieloraką obecność Chrystusa – w słowie, w braciach i siostrach zgromadzonych razem, w Ciele i Krwi, w kapłanie – jest wciąż dla Kościoła najbardziej obfitym źródłem wartości formacyjnych. Muszą być one jednak świadomie podjęte, przeżyte, doświadczone. Muszą być też potraktowane z całą odpowiedzialnością, tak jak u św. Jana Bosko. Swoim wychowankom kiedyś przypomniał: Komunię św. należy traktować z całą odpowiedzialnością. Niektórzy natomiast przystępują do niej, zapominając o poprawieniu się z wad. Tracą długie godziny na czcze rozmowy i lekceważą obowiązek nauki. Przystępują rano do Komunii św., a w ciągu dnia prowadzą nieodpowiednie rozmowy z kolegami. (…) Ja wiem, że nie można w jednym momencie stać się doskonałym, można natomiast to osiągnąć, gdy się wytrwale zwycięża słabości. A wychowawcom uświadamiał: Sprawą podstawową w skutecznym wychowaniu jest dobra Spowiedź i Komunia św.

Siła przykładu

Wydaje się, że dzisiaj brakuje umiejętności odkrywania wartości wychowawczych Euchrystii przed młodym człowiekiem. Brakuje także tej konsekwencji w jej praktykowaniu, jaką można było dostrzec w czasach pierwszego salezjańskiego oratorium na Valdocco, gdy Księdza Bosko widziano nie tylko na boisku i w szkole, ale także głęboko zatopionego w modlitwie, sprawującego z całym skupieniem Mszę św. Brakuje przykładu dorosłych. Bo cokolwiek byśmy powiedzieli na temat współczesnych koncepcji wychowawczych, to jedno pozostaje wciąż ważne, więcej – najważniejsze – osobisty przykład i siła jego formacyjnego oddziaływania. Nie na darmo kiedyś powiedział papież Paweł VI, że dzisiejszy świat nie tyle potrzebuje nauczycieli, ile świadków, a jeżeli potrzebuje nauczycieli, to o tyle, o ile są świadkami.

Odkrywanie oblicza Boga

Wydaje się także, że brak dzisiaj takiego ukazywania obrazu Boga, który mógłby przyciągnąć, zafascynować, zainspirować. Nie od dzisiaj stawia się tezę w wychowaniu chrześcijańskim, że jego skuteczność zależy w największej mierze od uformowanego obrazu Boga. Odkryć prawdziwe oblicze Boga – to zarazem zrozumieć istotę religii, istotę chrześcijaństwa. Jaki jest Bóg ukazywany młodemu pokoleniu? Jak jest kształtowany Jego obraz? Warto się nad tym zastanowić, gdyż tu mieści się tajemnica wychowania, warunek jego skuteczności. Jedno jest pewne: Bóg, którego odsłania nam Jezus, jest Ojcem Miłosiernym, jest Bogiem Miłości. Odkrył to św. Paweł, gdy napisał, że są trzy: wiara, nadzieja i miłość, ale największa z nich jest miłość.

Eucharystia jest potwierdzeniem tej prawdy, gdyż jest Ofiarą miłości, pamiątką ofiarującego się z miłości Jezusa. Bo tak naprawdę, to tylko miłość wychowuje.

Archiwum

WYCHOWANIE - Tylko miłość wychowuje - rola Eucharystii w wychowaniu