- Triumf pedagogii miłości
- Od redakcji
- U Pana Boga w ławce
- Zambia Przynieść ulgę małemu zbolałemu sercu
- Peru Niedożywione dzieci
- Zambia Nasi wolontariusze Alicja Szwiec
- Taka jest młodzież papieża
- Ojcze Święty czekamy na Ciebie
- Szkoła i wychowanie katolickie
- Okazywać i rozwijać wiarę
- Niedziela po ludzku i po Bożemu
- Szkoła jako oratorium
- Wychowanie w duchu św. Franciszka Salezego
- Równia pochyła
- Ks. Bosko w pigułce
Niedziela po ludzku i po Bożemu
Grażyna Starzak
strona: 16
Niedziela dla wielu Polaków jest dzisiaj dniem pracy. Z tego powodu, jak obliczono, prawie 70 proc. polskich dzieci nie może zasiąść wspólnie z rodzicami do niedzielnego obiadu.
Dzień Pański — jak nazywano niedzielę w czasach apostolskich — zawsze cieszył się w dziejach Kościoła szczególną estymą. Przede wszystkim ze względu na ścisłą więź z samą istotą chrześcijańskiego misterium. Nie tylko jednak księża apelują o przywrócenie właściwej rangi niedzieli. W lobbing na rzecz wolnego od pracy siódmego dnia tygodnia włączają się organizacje katolickie, świeckie stowarzyszenia i związki zawodowe. Pod społecznym projektem zmian w kodeksie pracy, które miałyby na celu zakaz handlu w niedzielę, podpisało się już ponad 300 tysięcy osób.
„W rytmie tygodnia wyznaczającym upływ czasu, niedziela przypomina dzień zmartwychwstania Chrystusa. (…) Słusznie, zatem można odnieść do niedzieli zawołanie psalmisty: „Oto dzień, który Pan uczynił: radujmy się zeń i weselmy!” – napisał w liście o świętowaniu niedzieli Jan Paweł II. Papież Polak pisał ten list w 1998 r. Nawet nie przypuszczał, że kilkanaście lat później ponad połowa jego rodaków (53 proc. Polek i aż 73 proc. Polaków) przyzna, że „ma doświadczenie pracy zarobkowej w soboty i niedziele”. - Niedziela przestała być już dniem tygodnia, w którym zgodnie z nazwą nie podejmuje się żadnego dzieła. Czas wolny, w którym człowiek może dobrowolnie podejmować preferowane przez siebie czynności, staje się w Polsce dobrem coraz trudniej dostępnym – stwierdza dr Tomasz Janus z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Autor badań na temat psychologicznych aspektów wartości wolnej niedzieli argumentuje, że posiadanie odpowiedniej ilości czasu wolnego od pracy jest konieczne do prawidłowego funkcjonowania ludzkiej psychiki. Z kolei brak odpoczynku ma destrukcyjny wpływ na zdrowie tak fizyczne, jak i psychiczne. Nieodpowiednia ilość czasu wolnego wpływa także na relacje rodzinne, małżeńskie czy w odniesieniu do przyjaciół. – To właśnie zapewnienie odpo-wiedniej ilości czasu wolnego od obowiązków zawodowych spowoduje, że człowiek będzie bardziej zadowolony ze swojego życia. Nawet motywacja finansowa w miejscu pracy nie zrekompensuje mu tego, co utracił, godząc się na dłuższą pracę. Dlatego tak cenne są wszelkie inicjatywy na rzecz wolnej niedzieli – przedstawia swoją opinię dr Janus.
Tych inicjatyw jest coraz więcej. W 2006 r. głośnym echem w całym kraju odbiła się zainicjowana przez Ruch Światło-Życie kampania społeczna pod hasłem „W nie-dzielę nie kupuję, w niedzielę nie handluję”. W żółtych koszulkach z takim nadrukiem członkowie ruchu po marketach rozdawali ulotki m.in.: „Świętowanie jest przywilejem ludzi wolnych, dlatego każdy człowiek ma obowiązek uszanowania wymagań, które stawia mu jego własna natura, a zatem również prawa do dnia wolnego od pracy”.
Od lat problem świętowania niedzieli obecny jest w działalności formacyjnej Akcji Katolickiej. Już w 1999 r. poświęcono mu jeden z Tygodni Społecznych organizowanych przez tę organizację. W tym roku AK rozpoczęła szerszą kampanię, skierowaną do osób wierzących i niewierzących pod hasłem „W niedzielę nie kupuję”. – Kiedyś walczyliśmy o wolne soboty, dziś trzeba upominać się o niedziele. To jest przykre, ponieważ starsze pokolenie jeszcze pamięta czasy, kiedy sklepy były nieczynne w niedziele, a w soboty działały tylko do godz. 13. A mimo to jakoś każdy zdążył wszystko kupić. To nie jest żadne tłumaczenie, że nie ma dziś czasu w ciągu tygodnia, że niedziela jest jedynym dniem na zakupy. Musimy umieć zorganizować sobie czas, żeby było po ludzku i po Bożemu– mówi Halina Szydełko, prezes Zarządu Krajowego Instytutu Akcji Katolickiej.
Diecezjalne oddziały tej organizacji zorganizowały konferencje i sympozja poświęcone świętości niedzieli m.in. w Katowicach, Rzeszowie, Siedlcach. Działacze tej organizacji wydrukowali w wielotysięcznym nakładzie plakat z hasłem kampanii oraz ulotki, które Akcja Katolicka rozprowadza poprzez swoje struktury na terenie całego kraju. Wydano też oświadczenie wyjaśnia¬jące, dlaczego w niedzielę nie powinno się robić zakupów. Można je znaleźć na stronie internetowej Akcji. Plakaty wraz z oświadczeniami są wywieszane na tablicach ogłoszeń przy parafiach i na billboardach.
Najgłośniejsza i najbardziej efektywna jak dotąd inicjatywa katolicka na rzecz świętości niedzieli zrodziła się jesienią 2010 r. w Legnicy. Pomysłodawcą był ks. dr Bogusław Wolański, dyrektor wydziału duszpasterskiego tamtejszej kurii biskupiej. Ks. Wolański przekonał do tej idei związkowców z NSZZ „Solidarność” i zgromadził wokół siebie kilkunastoosobowy zespół złożony z liderów stowarzyszeń kościelnych i przedstawicieli mediów katolickich diece¬zji legnickiej. Ponieważ wszyscy zainteresowani należeli już do któregoś ze stowarzyszeń, postanowili nie powoływać kolejnego. Uznali natomiast, że stworzą przymierze – ruch społeczny na rzecz świętowania niedzieli. Początkowo spotykali się co miesiąc, modląc się i rozważając list Jana Pawła II o świętowaniu niedzieli. – Chcieliśmy, żeby z tego wyszedł taki Boży impuls do działania – wspomina początki społecznego zrywu na rzecz świętowania niedzieli ks. Wolański. Z czasem pojawiły się pierwsze pomysły na konkretne działania. W końcu zredagowali i podpisali deklarację ideową Społecznego Ruchu Świętowania Niedzieli.
Podobny ruch powstał już w archidiecezji poznańskiej, w diecezjach świdnickiej, warszawsko-praskiej. W czerwcu do działań na rzecz świętowania niedzieli włączyła się diecezja tarnowska. Tamtejszy ordynariusz - bp Andrzej Jeż – zwrócił się z listownym apelem do diecezjan, aby powstrzymywali się od zakupów w niedzielę.– Podjęliśmy tę akcję w trosce o godność człowieka, w obawie o jego instrumentalne traktowanie przez wielu pracodawców, w trosce o dobro polskich rodzin – mówi bp Wiesław Lechowicz z diecezji tarnowskiej.
Coraz więcej osób jest przekonanych, iż konieczne są takie zmiany w prawie, które pozwoliłyby Polakom świętować w niedzielę. Debata na ten temat przeniosła się również do parlamentu za sprawą poselskiej inicjatywy ustawodawczej złożonej 24 maja br. Pomysłodawcami byli posłowie z ruchów katolickich. Jej treść niewiele różni się od projektu obywatelskiego, co wywołało pewne niesnaski w sprawie autorstwa projektu. Pod projektem poselskim, obok zdecydowanej większości parlamentarzystów PiS, podpisali się też posłowie PO, PSL oraz SP. W sumie podpisy złożyło 90 posłów.
Nie kupuję w niedzielę, bo:
nie chcę, aby inni pracowali, gdy ja odpoczywam, pamiętam, że zatrudnieni w sklepach też chcą spędzić ten czas z rodziną, pozwalam innym wypełnić nakaz moralny, aby w tym dniu powstrzymać się od pracy, pragnę poświęcić ten czas rodzinie i Bogu.
Zawsze pamiętam, że:
niedziela różni się od innych dni tygodnia, ponieważ jest to dzień Pański, świętowanie niedzieli jest wypełnieniem trzeciego przykazania Dekalogu i pierwszego przykazania kościelnego, ten dzień jest czasem na refleksję, ciszę, lekturę i medytację.
Niedzielny Dekalog Katolika
1. Pomyśleć o Bogu i wieczności.
2. Uczestniczyć we mszy św. i zadbać o wspólną modlitwę.
3. Przeżyć niedzielę w gronie rodziny i przyjaciół.
4. Przeznaczyć czas na odpoczynek na łonie natury.
5. Pamiętać o lekturze Pisma św. i literatury religijnej.
6. Znaleźć czas na rozmowy rodzinne.
7. Pamiętać o chorych i samotnych.
8. Odwiedzić groby zmarłych.
9. Zadbać o świąteczny posiłek przy rodzinnym stole.
10. Podkreślić dzień świąteczny odświętnym strojem.
