Don BOSCO - Magazyn Salezjański

SALEZJAŃSKI RUCH MŁODZIEŻOWY. Ksiądz Jan Bosko wzór wychowawcy konspekt spotkania w grupie lub katechezy

ks. Janusz Goraj SDB

strona: 16

Cel dydaktyczny: Zaznajomienie młodzieży z życiem oraz systemem wychowawczym św. Jana Bosko.
Cel wychowawczy: Kształtowanie życia przez młodzież na wzór św. Jana Bosko. Akceptacja wybranych wartości z systemu prewencyjnego.

Wprowadzenie
Modlitwa, piosenka, słowo powitania…
Paweł VI w adhortacji „Evangelii nuntiandi” – pisze, że każdy nauczyciel (wychowawca) powinien być świadkiem. Moglibyśmy zapytać: świadkiem czego lub kogo? Kim był Jan Bosko? Jakim był nauczycielem i wychowawcą? W jakim żył czasie?
Rozwinięcie
Dzielimy młodzież na odpowiednią ilość grup i każdej z nich przydzielamy do pracy określony materiał – przygotowany w oparciu o informacje zawarte w piśmie „Arka” nr 1/2002 lub inne źródło. Poszczególne grupy otrzymują materiał związany z dzieciństwem Jana Bosko, jego drogą do kapłaństwa, aspektem wychowawczym, początkami rodziny salezjańskiej, pisarstwem i wydawnictwem książek, cudami oraz ostatnimi latami jego życia.
Na podstawie zgromadzonych informacji przybliżamy młodzieży życie księdza Bosko. Każda z grup stara się udzielić odpowiedzi między innymi na następujące pytania:
● Gdzie urodził się Jan Bosko? W którym roku?
● W jakich warunkach żył?
● Kto miał decydujący wpływ na życie świętego?
● Jakie ważne zdarzenie miało wpływ na jego życie? (sen z 9 roku życia).
● Jak wyglądała droga do kapłaństwa Jana Bosko?
● Na co zwrócił uwagę ksiądz Bosko w pracy z młodzieżą? Co dla niego w tej pracy było ważne?
● Dlaczego ksiądz Bosko czytał i pisał książki?
● Dlaczego, mimo, że salezjanów było niewielu, zdecydował się wysłać ich na misje do Argentyny?
● Jak wyglądały ostatnie lata (chwile) życia świętego?
Młodzi powinni podać plan życia księdza Bosko, wszystko, co było dla niego charakterystyczne i wszystkie ważniejsze wydarzenia. Czas trwania pracy w grupach i dyskusji nie może przekroczyć 15 minut.
Następnie zadajemy młodzieży pytania:
● Ile książek przeczytałeś w tym roku? Kiedy Jan Bosko był małym chłopcem starał się każdego dnia czytać książki. Czytał systematycznie pomimo tego, że wymagało to od niego niemałego wyrzeczenia. Jan Bosko pochodził przecież z bardzo biednej rodziny, a zakup każdej nowej książki był dla niego wielkim wydatkiem.
● Jaki uprawiasz sport? Jan Bosko, kiedy był w twoim wieku wygrał zawody zręcznościowe z zawodowym cyrkowcem.
● Kiedy ostatni raz się modliłeś? Ksiądz Bosko w czasie swojej ziemskiej pielgrzymki „żył jakby widział Niewidzialnego”. Stale przebywał w obecności Boga. Tak o nim mówili ci, którzy znali go osobiście.
Ksiądz Jan Bosko nie tyle był teoretykiem wychowania, co bardziej praktykiem. Swoje przemyślenia i doświadczenie pedagogiczne zebrał w postaci krótkich opracowań, powiedzeń i listów. Teraz można narysować i opisać to wszystko, na co zwracał uwagę Jan Bosko w swojej pracy wychowawczej w postaci łatwego do zapamiętania schematu, tzw. logo salezjanów.
Rysujemy na tablicy poniższy schemat:
Wykład: Metoda wychowawcza świętego Jana Bosko, tzw. system zapobiegawczy (znany również jako prewencyjny lub uprzedzający) polega na stałym towarzyszeniu wychowankowi, tak by kierować go ku dobru i ustrzec przed złem. Ksiądz Bosko uważał system zapobiegawczy za przeciwstawny systemowi represyjnemu, sprowadzającemu się do egzekwowania regulaminu surowymi karami. Z drugiej strony ksiądz Bosko zdecydowanie stąpał po ziemi, tzn. był realistą.
Swój system wychowawczy oparł na rozumie, religii oraz miłości. Każda „kolumna” tego salezjańskiego logo wskazuje na zasadnicze znaczenie tych trzech elementów w jego koncepcji wychowawczej. Rozum, religia i miłość – to najbardziej znane podsumowanie stylu wychowawczego księdza Bosko. Obejmuje ono wszystkie najważniejsze płaszczyzny wychowania, nie zaniedbując tego, co ludzkie, ani tego, co nadprzyrodzone.
Co widać na przedstawionej grafice, co oznacza? Dom – oznacza ciepło rodzinne, relacje pełne dobroci i przyjaźni. Strzałka w górę – oznacza kierunek do Boga. Trzy osoby – jedna większa, w centrum – osoba dojrzała, wychowawca, który prowadzi mniejszych (mniej dojrzałych). Człowiek dojrzały obejmuje swoimi ramionami tych wszystkich, którzy wymagają jeszcze pomocy ludzi dorosłych.
Ksiądz Bosko dał pierwszeństwo młodzieży i zwrócił ku niej wielu świeckich, by pomagali im w ich dojrzewaniu. Droga – to nasze życie, którym kierujemy, w którym dojrzewamy w oparciu o pewne wartości i zasady.
Na koniec prezentacji tej grafiki można zadać młodzieży pytania:
● W jaki sposób możecie już teraz naśladować Jana Bosko?
● W jaki sposób możecie już teraz czerpać z systemu prewencyjnego?

Zakończenie
Jan Paweł II nazwał ksiedza Bosko „ojcem i nauczycielem młodzieży”, to zestawienie może się wydawać sprzeczne. Jak można być z jednej strony nauczycielem z drugiej zaś ojcem?
Jako wyjaśnienie, zaprezentujmy młodzieży zdjęcie. Jedno z wielu, jakie księdzu Bosko zrobiono za życia. Lecz to jest wyjątkowe. Znalazł je pewien salezjanin we Francji, na targu staroci. W czym tkwi jego wyjątkowość? Doskonale oddaje charakter Jana Bosko.
Zaprezentujmy młodzieży jedną
połowę twarzy i zachęćmy do uważnego przyjrzenia się jej. Jak można ją scharakteryzować? Twarz – pociągła, trochę nawet kanciasta; oczy – małe; policzki – pociągłe; czoło – płaskie; wargi – wąskie, zaciśnięte; kąciki ust – opuszczone. Widzimy osobę raczej zimną, surową.
Teraz zaprezentujmy drugą część tego samego zdjęcia. Co widać? Twarz – zaokrąglona; oczy – duże; policzki – wypukłe, z dołeczkami; czoło – wypukłe; kąciki ust – podniesione. Widzimy osobę ciepłą, wrażliwą.
Dzięki temu zdjęciu można wytłumaczyć, jak dwa, z pozoru sprzeczne ze sobą określenia, w życiu księdza Bosko znalazły wyjątkową harmonię. Z jednej strony łagodny ojciec, z drugiej nie bojący się wymagać od swojego wychowanka. Potrafił być niezwykle dobry i uprzejmy, ale gdy zachodziła konieczność, skutecznie przeciwstawiał się wszelkim postaciom zła.
Styl wychowania księdza Bosko można porównać do żelaznej ręki w pluszowej rękawicy.

Archiwum

SALEZJAŃSKI RUCH MŁODZIEŻOWY. Ksiądz Jan Bosko wzór wychowawcy konspekt spotkania w grupie lub katechezy